Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2014

ΙΣΤΟΡΙΑ 3 . Η Ελληνοτουρκική προσέγγιση

Κεφάλαιο με εξειδικευμένες συμφωνίες μεταξύ Ελλήνων Τούρκων σε μια προσπάθεια του Βενιζέλου να τα βρει με τον Κεμαλ για να προλάβει μεγαλύτερο κακό.
Εδώ φυσικά η χώρα μας κάνει τη μία υποχώρηση μετά την άλλη ενώ η πρόταση του Βενιζέλου ,να βραβευτεί ο Κεμάλ με το Νόμπελ ειρήνης το 1930 αποκρύπτεται παντελώς.



Ας δούμε τι έχουμε λοιπόν.
1925 21 Ιουνίου: Υπογράφεται στην Άγκυρα η "Σύμβαση Άγκυρας 1925", γνωστότερη ως Συμφωνία Εξηντάρη - Ρουσδή κατά την οποία η Ελλάδα παραιτείται του δικαιώματος επιστροφής των "φυγάδων" της Κωνσταντινούπολης, ενώ ταυτόχρονα ρυθμίζεται το ζήτημα των "εγκατεστημένων" (établis) στη Κωνσταντινούπολη. Παράλληλα διευθετούνται το ζήτημα των μουσουλμανικών κτημάτων που δεν είναι ανταλλάξιμα στην Ελλάδα καθώς και το ζήτημα της Δυτικής Θράκης.

· 1926 1 Δεκεμβρίου: Υπογράφεται στην Αθήνα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας η Σύμβαση Αθηνών (1926), η οποία προβλέπει την εξαγορά των μη ανταλλάξιμων κτημάτων και ακινήτων και από τις δύο χώρες.

· 1930 10 Ιουνίου: Υπογράφεται στην Άγκυρα μεταξύ Ελλάδας Τουρκίας η ομώνυμη Σύμβαση Άγκυρας (1930) που προβλέπει γενικά την απάλειψη και οριστική εκκαθάριση των οικονομικών υποχρεώσεων μεταξύ των δύο Χωρών. Τόσο οι ελληνικές περιουσίες στη Τουρκία όσο και οι μουσουλμανικές στην Ελλάδα περιέρχονται στη κυριότητα του τουρκικού και ελληνικού Δημοσίου αντίστοιχα. Παράλληλα μ΄ αυτά ρυθμίζονται τα ζητήματα "φυγάδων" και "εγκατεστημένων" (établis) της Κωνσταντινούπολης καθώς και των μουσουλμάνων της Δ. Θράκης.
Oι επαφές μεταξύ των κυβερνήσεων Eλλάδας και Tουρκίας, για την άρση του αδιεξόδου στο οποίο είχαν περιέλθει οι σχέσεις τους μετά τα αιματηρά γεγονότα του 1920-22, καρποφόρησαν τελικά στα 1930. Oι διαπραγματευτικές επαφές ευοδώθηκαν με την υπογραφή της σύμβασης, που πρόεβλεπε την εκκαθάριση των διμερών διαφορών αναφορικά με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Ως βάση της συμφωνίας οριζόταν η αρχή του συμψηφισμού των περιουσιών των ανταλλαξίμων και μη, ενώ η ελληνική πλευρά υποχρεωνόταν να καταβάλει 425.000 λίρες Aγγλίας, σε αντιστάθμισμα προς την ενέργεια της τουρκικής πλευράς να αποδώσει στους Έλληνες τα καταπατημένα κτήματά τους στην Kωνσταντινούπολη.
Oι όροι της σύμβασης ήταν σαφώς ευνοϊκοί για την Tουρκία και γι' αυτό συνάντησαν τις επιφυλάξεις κάποιων από την ελληνική πλευρά. Mε την επίσκεψη του Bενιζέλου στην ’γκυρα, υπογράφτηκε το σύμφωνο φιλίας ουδετερότητας και διαιτησίας, το οποίο έφθανε στην απαγόρευση της συμμετοχής κάθε πολιτικού ή οικονομικού συνασπισμού, που θα στρεφόταν κατά του ενός από τα συμβαλλόμενα μέρη. Eπιπρόσθετα, προβλεπόταν συμφωνία στο εμπορικό πεδίο καθώς επίσης και για τους ναυτικούς εξοπλισμούς. Aκολουθώντας τα παραπάνω υπογράφτηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 1933 ένα ακόμα σύμφωνο εγγυήσεως, με σκοπό την προαγωγή των σχέσεων των δύο χωρών "εις καθαράν αμυντικήν συμμαχίαν".
Να και η πρόταση για το Νόμπελ

Oι επαφές μεταξύ των κυβερνήσεων Eλλάδας και Tουρκίας, για την άρση του αδιεξόδου στο οποίο είχαν περιέλθει οι σχέσεις τους μετά τα αιματηρά γεγονότα του 1920-22, καρποφόρησαν τελικά στα 1930. Oι διαπραγματευτικές επαφές ευοδώθηκαν με την υπογραφή της σύμβασης, που πρόεβλεπε την εκκαθάριση των διμερών διαφορών αναφορικά με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Ως βάση της συμφωνίας οριζόταν η αρχή του συμψηφισμού των περιουσιών των ανταλλαξίμων και μη, ενώ η ελληνική πλευρά υποχρεωνόταν να καταβάλει 425.000 λίρες Aγγλίας, σε αντιστάθμισμα προς την ενέργεια της τουρκικής πλευράς να αποδώσει στους Έλληνες τα καταπατημένα κτήματά τους στην Kωνσταντινούπολη.
Oι όροι της σύμβασης ήταν σαφώς ευνοϊκοί για την Tουρκία και γι' αυτό συνάντησαν τις επιφυλάξεις κάποιων από την ελληνική πλευρά. Mε την επίσκεψη του Bενιζέλου στην Άγκυρα, υπογράφτηκε το σύμφωνο φιλίας ουδετερότητας και διαιτησίας, το οποίο έφθανε στην απαγόρευση της συμμετοχής κάθε πολιτικού ή οικονομικού συνασπισμού, που θα στρεφόταν κατά του ενός από τα συμβαλλόμενα μέρη. Eπιπρόσθετα, προβλεπόταν συμφωνία στο εμπορικό πεδίο καθώς επίσης και για τους ναυτικούς εξοπλισμούς. Aκολουθώντας τα παραπάνω υπογράφτηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 1933 ένα ακόμα σύμφωνο εγγυήσεως, με σκοπό την προαγωγή των σχέσεων των δύο χωρών "εις καθαράν αμυντικήν συμμαχίαν".

Να και η πρόταση για το Νόμπελ


Κύριε Πρόεδρε,

Για περίπου επτά αιώνες ολόκληρη η Μέση Ανατολή και
μεγάλο τμήμα της Κεντρικής Ευρώπης αποτέλεσαν θέατρο
αιματηρών πολέμων. Κύρια αιτία γι αυτούς ήταν η Οθωμανική
Αυτοκρατορία και το απολυταρχικό καθεστώς των Σουλτάνων.

Η υποδούλωση χριστιανικών λαών, οι θρησκευτικοί πόλεμοι του
Σταυρού εναντίον της Ημισελήνου που μοιραία επακολούθησαν
και οι διαδοχικές εξεγέρσεις όλων αυτών των λαών που προσέβλεπαν
στην απελευθέρωσή τους δημιουργούσαν μια κατάσταση πραγμάτων
που θα παρέμενε μόνιμη πηγή κινδύνων όσο η Οθωμανική
Αυτοκρατορία διατηρούσε τα ‘ίχνη που της είχαν αφήσει οι Σουλτάνοι.

Η εγκαθίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας το 1922, όταν το
εθνικό κίνημα του Μουσταφά Κεμάλ Πασά θριάμβευσε επί των
αντιπάλων του, έθεσε οριστικά τέλος σ’ αυτή την κατάσταση
αστάθειας και μισαλλοδοξίας.

Πράγματι, σπάνια στη ζωή ενός έθνους πραγματοποιήθηκε σε
τόσο λίγο χρόνο μια αλλαγή τόσο ριζική.

Μια παρακμάζουσα αυτοκρατορία που ζούσε υπό θεοκρατικό καθεστώς
στο οποίο οι έννοιες του δικαίου και της θρησκείας συγχέονταν
μετατράπηκε σ`ένα εθνικό και σύγχρονο κράτος, γεμάτο
ενέργεια και ζωή.

Με την ώθηση του μεγάλου μεταρρυθμιστή Μουσταφά Κεμάλ
το απολυταρχικό καθεστώς των Σουλτάνων καταλύθηκε και
το κράτος κατέστη αληθινά κοσμικό. Το έθνος ολόκληρο στράφηκε
προς την πρόοδο, με την θεμιτή φιλοδοξία να ενταχθεί στην
πρωτοπορία των πολιτισμένων λαών.

Όμως το κίνημα για την εδραίωση της ειρήνης προχώρησε
από κοινού με όλες εκείνες τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις που
προσέδωσαν στο νέο κυρίως εθνικό κράτος της Τουρκίας τη
σημερινή του μορφή. Πράγματι η Τουρκία δεν δίστασε να
αποδεχθεί ειλικρινά την απώλεια επαρχιών όπου κατοικούσαν
άλλες εθνότητες και, ικανοποιημένη πραγματικά με τα εθνικά
και πολιτικά της σύνορα όπως καθορίστηκαν από τις Συνθήκες,
έγινε αληθινός στυλοβάτης της ειρήνης στην Εγγύς Ανατολή.

Είμαστε εμείς οι Έλληνες που αιματηροί αγώνες αιώνων μας
είχαν φέρει σε κατάσταση διαρκούς ανταγωνισμού με την Τουρκία
οι πρώτοι που είχαμε την ευκαιρία να αισθανθούμε τις συνέπειες
αυτής της βαθιάς αλλαγής στη χώρα αυτή, διάδοχο της παλιάς
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Από την επόμενη μέρα της Μικρασιατικής καταστροφής,
διαβλέποντας την δυνατότητα συνεννόησης με την αναγεννημένη
Τουρκία, που προέκυψε από τον πόλεμο ως εθνικό κράτος,
της απλώσαμε το χέρι και το δέχτηκε με ειλικρίνεια.

Από αυτήν την προσέγγιση, που μπορεί να χρησιμεύσει ως
παράδειγμα για τη δυνατότητα συνεννόησης ακόμη και μεταξύ λαών
που τους χώρισαν οι πιο σοβαρές διαφορές, όταν αυτοί διαποτιστούν
με την ειλικρινή επιθυμία για ειρήνη, προέκυψαν μόνο καλά,
τόσο για τις δύο ενδιαφερόμενες χώρες όσο και για τη διατήρηση
της ειρήνης στην Εγγύς Ανατολή.

Ο άνθρωπος στον οποίο οφείλεται αυτή η πολύτιμη συμβολή στην
ειρήνη δεν είναι άλλος από τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας
Μουσταφά Κεμάλ Πασά.

Έχω λοιπόν την τιμή ως αρχηγός της Ελληνικής Κυβέρνησης το 1930,
όταν η υπογραφή του Ελληνοτουρκικού συμφώνου σηματοδότησε μια
νέα εποχή στην πορεία της Εγγύς Ανατολής προς την ειρήνη,
να υποβάλλω την υποψηφιότητα του Μουσταφά Κεμάλ Πασά για
την διακεκριμένη τιμή του βραβείου Νόμπελ για την Ειρήνη.

Με βαθύτατη εκτίμηση

Ε.Κ.Βενιζέλος
Και μια αναφορά στις εκλογες 1932-1933 όπου ο Βενιζέλος ηττάται οριστικά.

Οι εκλογές στις 25 Σεπτεμβρίου 1932 έγιναν από την κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου. Οι εκλογές έγιναν με το σύστημα της απλής αναλογικής. Κανένα κόμμα δεν κέρδισε την αυτοδυναμία και το αποτέλεσμα ήταν τέτοιο, ώστε ήταν πολύ δύσκολη η συνεργασία κομμάτων, για το σχηματισμό κυβέρνησης.
Μετά από διαβουλεύσεις, κυβέρνηση σχηματίζει ο Παναγής Τσαλδάρης από τις 3 Νοεμβρίου 1932 μέχρι τις 16 Ιανουαρίου 1933 (Κυβέρνηση Παναγή Τσαλδάρη 1932), οπότε αναλαμβάνει ξανά την κυβέρνηση ο Ελευθέριος Βενιζέλος με την Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1933 για να οδηγήσει τη χώρα στις εκλογές του Μαρτίου του 1933.
Στο μεταξύ ήδη οι εκλογές του Σεπτεμβρίου του 1932 είχαν δείξει ότι τα πολιτικά πράγματα στην Ελλάδα είχαν αλλάξει. Έτσι στις εκλογές αυτές διαφάνηκε ότι ο Βενιζελισμός είχε πλέον ξεφτίσει. Και αυτό το γνώριζαν πολύ περισσότερο και ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος και οι άμεσοι συνεργάτες του. Έναντι του Βενιζέλου αντιτασσόταν μια συμπαγής αντιβενιζελική παράταξη των Π. Τσαλδάρη, Ι. Μεταξά, οι Μερκουραίοι, οι Ράλληδες Πέτρος και Ιωάννης Ράλλης, κ.ά. Ακόμα και ο Γ. Κονδύλης και Α. Χατζηκυριάκος ήταν μαζί της.
Την παραμονή των εκλογών μια τεράστια λαοθάλασσα αποθέωσε στον Πειραιά τον Π. Τσαλδάρη. Οι δε τότε φήμες, οι περισσότερες εξωφρενικές, οργίαζαν, όπως π.χ. "Ο Βενιζέλος δεν θα παραδώσει την εξουσία", "Θα γίνουν νοθείες", "Θα γίνουν παρανομίες", "Θα χυθεί αίμα" κ.λπ.

Ο αντίπαλος του Βενιζέλου, Παναγής Τσαλδάρης αρχηγός του Λαικού κόμματος

Κάτω από αυτές τις συνθήκες ξημερώνει η ημέρα των εκλογών 5 Μαρτίου που βρίσκει την Αθήνα στρατοκρατούμενη. Συγκεκριμένα το Α΄ Σώμα Στρατού είχε απαγορεύσει το άνοιγμα καταστημάτων. Κίνηση παντός οχήματος, μοτοσυκλέτας, τραμ, κάρου, κ.λπ. είχαν απαγορευτεί Τα πάντα είχαν νεκρωθεί. Ένοπλες ομάδες στρατιωτών κινούμενες με στρατιωτικά οχήματα περιπολούσαν τους κεντρικούς δρόμους και πλατείες. Στο τότε Υπουργείο των Ναυτικών (στη πλατεία Κλαυθμώνος) οπλισμένο άγημα κάλυπτε το χώρο, στο δε Υπουργείο των Στρατιωτικών, (στη συμβολή Ακαδημίας - Β. Σοφίας, εκεί που σήμερα είναι το μεγάλο κτίριο του ΥΠ.ΕΞ) τον χώρο κάλυπταν ολόκληροι λόχοι. Ο κόσμος εν τούτοις έφθανε στις κάλπες με φανατισμό, αν και σε κάποια τμήματα σημειώθηκαν συμπλοκές και πυροβολισμοί.
Το βράδυ ο Βενιζελισμός είχε κυριολεκτικά σαρωθεί. Ο κόσμος που από το εσπέρας είχε κατακλύσει τις εφημερίδες, περί τις 2 η ώρα μετά τα μεσάνυχτα όταν πείσθηκε ότι η λαϊκή ετυμηγορία είχε ανατρέψει το βενιζελικό συγκρότημα ξεκίνησε κατά ομάδες και έσμιξε σε μια τεράστια αυθόρμητη πορεία στους δρόμους της Αθήνας με συνθήματα: "Χριστός Ανέστη", "Κάτω οι κλέφτες", "Ανάσταση" κ.λπ.
Σημειώνεται ότι την εποχή εκείνη δεν είχε ξεκινήσει ακόμα η λειτουργία ραδιοφωνικών σταθμών. Τα αποτελέσματα των εκλογών διανέμονταν αργά αργά με επίσημα σημειώματα στις εφημερίδες απ΄ όπου και γίνονταν η δημοσιοποίησή τους. Τα δε τηλέφωνα της υπαίθρου ήταν μαγνητικά και η μετάδοση των αποτελεσμάτων ήταν ιδιαίτερα αργή.
Τελικά στις εκλογές αυτές ο Εθνικός Συνασπισμός των Βενιζέλου, Μυλωνά,Καφαντάρη, Παπαναστασίου πήρε 46,32 % και 110 έδρες ενώ η Ηνωμένη Αντιπολίτευση των Τσαλδάρη,Κονδύλη,Μεταξά πήρε 46,19% και 136 έδρες. Δύο έδρες και 2,01% πήρε το Αγροτικό κόμμα Ελλάδος του Σοφιανόπουλου το οποίο κατέβηκε στις εκλογές σαν Αγροτικοί Συμπράξοντες και οι διαφωνούντες του κόμματος σαν Αγροτικό Κόμμα.

Την επομένη των εκλογών στις 6 Μαρτίου, εκδηλώθηκε στρατιωτικό κίνημα με πρωταγωνιστή τον Νικόλαο Πλαστήρα, που είχε σκοπό να εμποδίσει το Λαϊκό Κόμμα να σχηματίσει κυβέρνηση. Το κίνημα αυτό, το οποίο δε φαίνεται να προσπάθησε σοβαρά να το αποτρέψει ο Ελ. Βενιζέλος, απέτυχε και κατάφερε σοβαρότατο χτύπημα κατά της βενιζελικής παράταξης, της συνταγματικής νομιμότητας, του κοινοβουλευτικού θεσμού και της αβασίλευτης δημοκρατίας, για τη σωτηρία της οποίας επιχειρήθηκε. Μετά την αποτυχία του κινήματος, ο Πλαστήρας πρόλαβε να διαφύγει στο εξωτερικό.

Στις 6 Μαρτίου διορίζεται μεταβατική κυβέρνηση από τον Αλέξανδρο Οθωναίο και στις 10 Μαρτίου 1933 ορκίζεται Πρωθυπουργός ο Παναγής Τσαλδάρης, Κυβέρνηση Παναγή Τσαλδάρη 1933. Τρεις μήνες αργότερα, στις 6 Ιουνίου επιχειρήθηκε δολοφονική απόπειρα εναντίον του Βενιζέλου στη λεωφόρο Κηφισίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου