Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2011

ΠΕΤΡΙΝΟΙ ΚΗΠΟΙ

Στην Αθήνα έχουν αριθμούς.
Σαν τα αστυνομικά τμήματα.Το πρώτο ,το δεύτερο το τρίτο...
Μπαίνοντας μέσα τους όμως κανείς, αντικρύζει μια οξύμωρη ακανόνιστη ομοιομορφία ,μια συμφωνία του λευκού με φόντο το μάρμαρο που ανεπαίσθητα αποτυγχάνει να ικανοποιήσει το μάτι.
Μιλάω για τα νεκροταφεία.
Τους χώρους όπου συγκεντρώνεται μια τεράστια και συνεχώς διογκούμενη σιωπηλή πλειοψηφία ανθρώπων ,που αφού διέγραψαν τον όποιο κύκλο τους στη διάσταση του ορατού,σε αυτό δηλαδή που εμείς οι παρόντες  αποκαλούμε ζωή, κατεληξαν για ένα μικρό ακόμη χρονικό διάστημα ,συνήθως τριών χρόνων στο τελευταίο εκθετήριο μνήμης πριν το βάρβαρο φτυάρι κάποιου δημοτικού υπαλλήλου ,τους στείλει οριστικά στο οστεοφυλάκιο της λήθης.
Κι όμως μπαίνοντας μέσα σε ένα τέτοιο χώρο έχεις την αίσθηση πως έχεις μπει σε έναν ακανόνιστα περιποιημένο κήπο ,μόνο που ο κηπουρός του τον έφτιαξε από πέτρα και μάρμαρο.
Κοιτάζοντας μπροστά και ατενίζοντας ,αυτο που βλέπει κανείς είναι μαρμάρινες πλάκες και σταυροί σε μια προοπτική που ,οποία ειρωνεία ,είναι και η μόνη προοπτική που αναπόφευκτα περιμένει το είδος μας.
Όλα τα άνθη αυτά τόσο ίδια αλλά με χαραγμένη τη διαφορετικότητα το καθένα πάνω του.
Ονόματα ανθρώπων που ήρθαν και έφυγαν ,φωτογραφίες κολλημένες από κάποιες ευτυχισμένες στιγμές που το μόνο που καταφέρνουν είναι να μας θυμίζουν πως γι αυτό επινοήθηκε η παράσταση dt στη φυσική. Για να απεικονίσει αυτό το απειροελάχιστο..Αυτή την ψευδαίσθηση που δημιουργεί την υποψία πως την ευτυχία κάπου ανάμεσα σε οδύνες και πιέσεις ίσως για μια φευγαλέα στιγμή να την έζησες.
Και πάνω σε αυτά τα πέτρινα άνθη ,λουλούδια .Πραγματικά λουλούδια αφημένα από κάποιο χέρι σε ένδειξη σεβασμού, ενθύμησης ίσως και ενοχής που κατέχει ακόμη χώρο στο παρουσιολόγιο των ζωντανών.


Όλοι νεκροί μέσα στον πέτρινο κήπο .Όλοι ομοιόμορφα αναπαυμένοι με το κεφάλι προς την ανατολή προσδοκώντας ίσως κάποια δεύτερη ευκαιρία μέσα από τη θρησκεία ή απολαμβάνοντας τη μακαριόητα της αιώνιας ανυπαρξίας .
Όμως τι διαφοροποιεί εμάς τους από πάνω ;
Τι διαφοροποιεί εμάς που σε κάθε επίσκεψη σε αυτούς τους κήπους κοιτάζουμε έναν έναν τους τάφους που βρίσκουμε στο διάβα μας ,συγκινούμενοι ξεχωριστά για τον κάθε ένα που προσπερνάμε και ,παρότι το πνίγουμε βασανιστικά, ξέρουμε ότι αργά ή γρήγορα θα γίνουμε και εμείς μέλος αυτής της ατέλειωτης στρατιάς ;
Οι ίδιες οι ζωές μας ,όσο διαρκούν ,είναι μια σειρά από ατέρμονες επαναλήψεις .Επαναλήψεις τόσο βαρετές και τόσο προβλέψιμες που αν κάποιος άλλος μας παρακολουθούσε θα είχε πεθάνει προ πολλού από ανία.
Ανέβασμα σε σκάλα,έξοδος για καθημερινά ψώνια, οδήγηση ,ετοιμασία για ύπνο, προετοιμασία του φαγητού, πλύσιμο ,καθημερινή εργασία ,διασκέδαση σε κλαμπ,παρακολούθηση κινηματογράφου, κλπ...κλπ
Μια σειρά από συνεχείς επαναλήψεις .Επαναλήψεις που αν προβάλουμε τις ζωές πολλών ανθρώπων ταυτόχρονα θα αλληλοκαλύπτονται από το ίδιο γεγονός και το μόνο που θα διαφοροποιεί τη ζωή του ενός από τη ζωή του άλλου θα είναι ελάχιστες και ασήμαντες ,στα μάτια του εξωτερικού παρατηρητή,λεπτομέρειες.


Αυτό λοιπόν είμαστε εμείς οι ζωντανοί. Μια σειρά από ανούσιες επαναλήψεις ένα ατελείωτο σουρταφέρτα σε μια εικονική πανδαισία αλλά στην ουσία ,ανυπαρξία και μια τεράστια αγωνία να προλάβουμε να αφήσουμε κάποιο ίχνος πίσω μας που θα μας εξασφαλίσει κάποια θέση στους ψηλούς ορόφους του ξενοδοχείου της μνήμης των ανθρώπων ,για όσο καιρό γίνεται περισσότερο.
Στο μεσοδιάστημα καταπιανόμαστε όμως με κάθε λογής μικρότητες οικονομικού ,πολιτικού κοινωνικού ή οποιουδήποτε άλλου  χαρακτήρα οι οποίες όμως έχουν την πολυτέλεια να σηκώνουν ένα παραβάν και να μας βοηθούν να ξεχνάμε την άλλη πλευρά και το αναπόδραστο τέλος.
Έτσι καταλήγουμε επισκέπτες στους μαρμάρινους κήπους σκεπτόμενοι αγαπημένους που φύγαν, κοιτάζοντας άγνωστους  με συμπόνοια αλλά και σκεπτόμενοι με αναζοωγονητική σκέψη, πως υπάρχουμε ακόμα ,είμαστε ακόμα εδώ και υπάρχει ακόμα χρόνος για να πιάσουμε την ευκαιρία από τα μαλλιά, να μην αποδειχτεί μάταιο το πέρασμα μας από τον κόσμο αυτόν και να μην μείνει από μας μόνο μια εγγραφή ενός ονόματος σε ένα μάρμαρο με ημερομηνία λήξης.

Συγγνώμη για το θέμα,ίσως λόγω των ημερών οι απουσίες καταγράφονται μέσα μας πιό έντονες.


Κλείνω με αυτό το τρυφερό κομμάτι των genesis και τα  συγκινητικά του λόγια που ταιριάζουν με το θέμα .


Sunday at six when they close both the gates
a widowed pair,
still sitting there,
Wonder if they're late for church
and it's cold, so they fasten their coats
and cross the grass, they're always last.

Passing by the padlocked swings,
the roundabout still turning,
ahead they see a small girl
on her way home with a pram.

Inside the archway,
the priest greets them with a courteous nod.
He's close to God.
Looking back at days of four instead of two.
Years seem so few (four instead of two).
Heads bent in prayer
for friends not there.

Leaving twopence on the plate,
they hurry down the path and through the gate
and wait to board the bus
that ambles down the street.


For absent friends λοιπόν.

Viktoria Tolstoy - Summer Calling



Σύγχρονη γυναικεία jazz αισθητική για οδήγηση σε βροχερές νύχτες.
Victoria Tolstoy από τη Σουηδία

victoria tolstoy - woman of santiago.m4v



Η Σουηδία έχει την τιμητική της.
Παρ'ολα αυτά ,ναι είναι συγγενής του Leo Tolstoy και συγκεκριμένα ,εγγονή του, αλλά έχει γεννηθεί στη Σουηδία όπου και ζει..
Εξαιρετική light vocal Jazz.
Η δική μου συνεισφορά στην ευχή "καλά Χριστούγεννα".

Esbjörn Svensson Trio (Seven Days Of Falling/Elevation of Love)



Οι E.S.T από τη Σουηδία.
Το μοναδικό Jazz γκρουπ που μπήκε στα τσαρτ της εμπορικής μουσικής ,παίζοντας κάτι που μόνο εμπορικό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.
Η σύγχρονη πρόταση για ανανέωση της μουσικής έρχεται από τη Σουηδία.
Τι απώλεια που ο πιανίστας του τρίο ,πάνω που το γκρουπ άρχισε να προβάλει άποψη στο σύγχρονο ήχο, αποφάσισε μετά από μια κατάδυση στα παγωμένα νερά της Βόρειας θάλασσας να μην ανέβει ποτέ πια στην επιφάνεια.

Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2011

Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΗ

Προ ημερών πηγαίνοντας τη μικρή μου κόρη στο νηπιακό σταθμό άκουσα τη νηπιαγωγό να αφηγείται στο τηλέφωνο ,τι της είχε απαντήσει ένα παιδάκι στο ερώτημά της , "τι είναι αγάπη; "
Της είχε απαντήσει λοιπόν ότι "αγάπη είναι ,όταν με γαργαλάει ο μπαμπάς μου".
Μου άρεσε πολύ η απάντηση και επανέλαβα την ερώτηση στη μεγάλη (8χρονη) κόρη μου και μου απάντησε ότι αγάπη είναι "πεταλούδες και φιογκάκια ανάμεσα σε μένα και εκείνη ".
Θεώρησα και τις δύο απαντήσεις συγκινητικές γιατί κινούνται σε ένα βασίλειο που δεν έχει εισβάλει ακόμα ο εξορθολογισμός αυτού που αποκαλούμε κοινωνία, κοινή γνώμη ή όπως αλλιώς και στα κελεύσματα του οποίου υποτασσόμαστε με στρατιωτική πειθαρχία.


 Μετά μπήκα σε μια τάξη μου με δεκαοχτάχρονα παιδιά έθεσα την ερώτηση και πήρα σαν απάντηση ,ορισμούς του τι είναι αγάπη, ορισμούς συντεταγμένους πάνω στον άξονα του χ και του ψ ,αποστεωμένους από κάθε συναίσθημα και πρωτοτυπία.
Απογοητεύτηκα αλλά σκέφτηκα ότι αν κάποιος ρωτούσε εμένα τις ίδιες συντεταγμένες θα προσπαθούσα να συνθέσω σε μια προσπάθεια να δώσω μια εγκεφαλική απάντηση.
Και τότε ξαφνικά ένοιωσα ότι άνοιξε ένα παράθυρο μέσα στο κεφάλι μου και έριξε άπλετο φως σε κάτι που μέχρι εκείνη τη στιγμή το θεωρούσα αυτονόητο.
Η κοινωνία μας τους έχει ανάγκη τους ορισμούς γιατί με αυτούς βάζει όρια ,περιχαρακώνει  καταστάσεις ,δημιουργεί επίπεδες κατασκευές και φυλακίζει τις ιδέες των ανθρώπων μέσα σε αυτές.
Οι ορισμοί ανάγουν τα πάντα σε κάτι.Σε κάτι με αρχή μέση και τέλος, σε κάτι που έχει ονοματεπώνυμο. Ακόμη και σε πράγματα που δεν ορίζονται (τουλάχιστον έτσι πιστεύω ), όπως η αγάπη.


Για να δώσει ο άνθρωπος το ανεκπλήρωτο  όμως ,υπάρχει η τέχνη. Εκεί όπου τα πάντα λειτουργούν σε σχέση με το τι είναι δυνατόν ο κάθε ένας από εμάς να αντιληφθεί και να προσλάβει.Εκεί που η δημιουργικότητα του ατόμου αφήνεται αχαλίνωτη να αιωρηθεί και να ταξιδέψει ,άλλοτε με την ορμή μιας καταιγίδας και άλλοτε αρμενίζοντας σαν να την έχει παρασύρει μία αύρα.
Η τέχνη προσπαθεί να πιάσει το συναίσθημα της στιγμής ,προσπαθεί να μεταδώσει το λίγωμα που προκαλεί η ομορφιά στην καρδιά και την ψυχή.
Ταυτόχρονα δε, γδύνει τον εσωτερικό κόσμο του καλλιτέχνη και τον προβάλλει στον έξω κόσμο.
Σίγουρα διαφορετικά απαθανατίζεται από την παλέτα ενός ζωγράφου ένα ηλιοβασίλεμα και διαφορετικά από ένα φωτογράφο. Ακόμα πιο δύσκολα το περιγράφει ένας ποιητής.
Φανταστείτε όμως να επιχειρούσαμε να το κάνουμε ορισμό...
Τείνουμε να ξεχνάμε ότι η ζωή μας έχει ανάγκη και από λίγη μαγεία , λίγη δραπέτευση στη σαπουνόφουσκα του ονείρου.
Δυστυχώς όλη η κοινωνία και οι μηχανισμοί της αυτά τείνουν να τα εξαλείψουν .Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η λογοτεχνία έγινε εξεταζόμενο μάθημα στις πανελλήνιες και και ο υποψήφιος καλείται να αισθανθεί και να βιώσει προκάτ συναισθήματα κατόπιν εντολής και μετά όλα αυτά να τα αποδείξει και γραπτώς υπογράφοντας τα κιόλας για του λόγου το αληθές.
Δεν είναι τραγικό ένα λογοτεχνικό κείμενο να προκαλεί το ίδιο συναισθηματικό αποτέλεσμα σε εκατό χιλιάδες γραπτά ενώ αντίθετα θα έπρεπε  να προκαλεί εκατό χιλιάδες διαφορετικά συναισθήματα;
Ευτυχώς θα υπάρχουν πάντα ελεύθερα μυαλά που θα συνθέτουν μουσικές ,θα φτιάχνουν πίνακες ζωγραφικής ,θα γράφουν ποιήματα και πεζά και η κοινωνία επειδή θα αδυνατεί να τα κατανοήσει θα στέκεται αμήχανη απέναντί τους προσπαθώντας να τα κατατάξει και τελικά θα τα καταδικάζει μέσα από ορισμούς.


Επανέρχομαι στα νήπια λοιπόν. Εκεί φαίνεται η αγνότητα του είδους μας (του ανθρώπου ) πριν αναλάβουν οι όποιοι μηχανισμοί να το ισοπεδώσουν και να το βάλουν σε καλούπια, από τον τρόπο που θα τρώει μέχρι τον τρόπο που θα σκέφτεται ,θα πιστεύει ,θα λειτουργεί.
Εκεί θα καταφεύγουμε και εμείς για να εισπνεύσουμε λίγη από την αγνότητα που κάποιο μέρος της μνήμης μας ,μας υπενθυμίζει πως και εμείς είχαμε κάποτε.
Δεν είναι τυχαίο αυτό που κατά κόρον λέγεται άκριτα σαν καραμέλλα ,αλλά έχει τεράστιο ειδικό βάρος αν το αναλύσει κανείς ότι "τα παιδία είναι το μέλλον του κόσμου".
Όχι όμως για να πάρουν τη σκυτάλη από μας και να τα κάνουμε σαν τα μούτρα μας ,αλλά σαν φύλακες άγγελοι μας .
Σαν το άτομα που θα μας πάρουν από το χέρι και θα μας γυρίσουν στίς αγνές λεωφόρους της παιδικής ηλικίας ύστερα από ένα μεγάλο ταξίδι αυτοσυνειδητοποίησης.
Τελειώνοντας θα αναφέρω κάτι που το έχω ακούσει και με είχε συγκινήσει.
Κάποτε ενώ ο Κωνσταντίνος  Καραμανλής (ο ιδρυτής της Νέας Δημοκρατίας ) βρισκότανε σε μια περιοδεία στην Ελληνική επαρχία ,τον πλησίασε ένα κοριτσάκι και του έδωσε μία ανθοδέσμη λουλούδια.
"Γιατί μου δίνεις λουλούδια ;",τη ρώτησε.
"Επειδή σε αγαπάω " ,του απάντησε.
"Και γιατί με αγαπάς ; ",ξαναρώτησε,
και τότε το κοριτσάκι του απάντησε : " στην αγάπη δεν υπάρχει γιατί ".

Καλά Χριστούγεννα.

Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2011

ΒΙΒΛΙΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

Εδώ είμαστε πάλι ,σαν να μην πέρασε μια μέρα από τον προηγούμενο απολογισμό ,άρα από τον προηγούμενο μήνα.
Φτωχός και πάλι ο απολογισμός ,φαίνεται ότι η ύφεση επηρεάζει και την αναγνωστική μου διάθεση..
Κατ'αρχάς αυτό το μήνα δεν υπήρχε καθόλου λογοτεχνία αλλά μελέτες δοκιμιακού χαρακτήρα με τάσεις διδακτισμού.
Μου δόθηκε ως δώρο από άτομο με ευαισθησίες και με επίγνωση των δικών μου αναζητήσεων "Το μεγαλύτερο μάθημα της ζωής , Κάθε Τρίτη με τον Μόρρι". του Μιτς Άλμπομ από τις εκδόσεις Ωκεανίδα.
Η πραγματική ιστορία του τέλους ενός πανεπιστημιακού δασκάλου ο οποίος έχοντας συνειδητοποιήσει τον επικείμενο θάνατο του οργανώνει ξανά τη ζωή του και παραδίδει σε ένα πρώην φοιτητή του (το συγγραφέα του βιβλίου ) το τελευταίο μεγάλο μάθημα, την τελευταία πτυχιακή εργασία.
Τα πάντα στη ζωή μετριούνται από την αξιοπρέπεια, ακόμη και ο θάνατος της βγάζει το καπέλο.


Κατόπιν διάβασα το βιβλίο του μεγάλου Αργεντινού μαέστρου Ντάνιελ Μπαρενμπόιμ , "η μουσική κινεί τον χρόνο".
Και μόνο ο τίτλος σε τραβάει να το διαβάσεις.
Αλληγορία της μουσικής και της σύνδεσής της με τη ζωή.
Οι νότες παραλληλίζονται με ανθρώπους που σε ένα μουσικό σύνολο συνιστούν μια κοινωνία.
Ταυτόχρονα γίνεται αναφορά για την ενωτική δύναμη της μουσικής μέσα από μια ορχήστρα αποτελούμενη από Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους.
Σε αυτό το σημείο ο Μπαρενμπόιμ καταθέτει μία ατάκα η οποία κατά τη γνώμη μου αποτελεί την επιτομή της έννοιας της αποδοχής και πως η μουσική παίζει κυρίαρχο ρόλο σε αυτό.
Στο διάλογο ,λέει ο συγγραφέας, πρέπει να σταματήσει να μιλάει ο ένας για να ακούσει τον άλλον ενώ στη μουσική η συνομιλία γίνεται ταυτόχρονα και το αποτέλεσμα είναι εξεχόντως δημιουργικό.
Ίσως η μουσική τελικά να αποτελεί και την τελευταία μας ελπίδα για πραγματική επικοινωνία..


Τέλος ξεκίνησα αλλά δεν τελείωσα ,τουλάχιστον μέχρι τώρα, το " ο Χριστός φιλόσοφος " του Frederic Lenoir  από τις εκδόσεις Πόλις.
Είναι μιά πραγματεία πάνω στη διδασκαλία του Χριστού, στο πως αυτή η διδασκαλία γίνεται αντικείμενο πολιτικής χρήσης ,και πως παραποιούνται έννοιες και λεγόμενα έτσι ώστε να χωρέσουν  οι έννοιες αυτές στα σχέδια των ανθρώπων που πλασάρουν το θεό σαν σύμβολο πολιτικής εξουσίας.
Η Ιερή Συμμαχία δεν ήταν πιό αποτρόπαιη από κάποιους θεολόγους που μετατρέπουν το λόγο του Χριστού όπως τους εξυπηρετεί έτσι ώστε να χειραγωγήσουν τις μάζες.


Επίκαιρο βιβλίο λοιπόν για το κλείσιμο της χρονιάς και καλή πάσα για την ευχή με την οποία θα κλείσω.
Καλά Χριστύγεννα !!!

Θα τα πούμε ( πάντα μιλώντας για βιβλιοκριτική ), του χρόνου.

Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2011

Genesis - The Cinema Show



Παλιό, πολύ παλιό χαρακτηριζόμενο τότε ως προοδευτικό ροκ.
Ακούστε το μέχρι τέλους. Σύνθεση που παραπέμπει σε κλασική μουσική ,με συνεχή εναλλαγή τέμπο και κλιμάκων, κυριολεκτικά σε παίρνει από το χέρι και σου ανοίγει τη μία μετά την άλλη πόρτες που σε οδηγούν σε μυστικούς, παραμυθένιους κήπους.
Αυτό το κομμάτι στοίχειωσε την εφηβεία μου.
Με ταξιδεύει ακόμη και σήμερα.

Αφιερωμένο ειδικά στο φίλο Μάκη