Τετάρτη 17 Μαΐου 2017

ΕΛΕΝΗ




Τώρα που πλησιάζει και η γιορτή της είπα να το ανεβάσω.
Μιλάω για το βιωματικό βιβλίο του Νίκου Γκατζογιάννη που επί ένα τρίτο του αιώνα και βάλε αρνιόμουν επίμονα να το πλησιάζω γιατί πραγματευόταν μία στρεβλή κατά την άποψη μου ιδέα για το αντάρτικο των βουνών.
Μεγαλωμένος κι εγώ μέσα σε ένα πολωτικό κλίμα που ότι δεν εξυμνούσε την αριστερά και τα κατορθώματά της χαρακτηριζόταν πάραυτα ως φασιστικό , έμπαινε σε καραντίνα και κανείς δεν ξαναμιλούσε γι αυτό παρά μόνο για να το κατηγορήσει, αποφάσισα πως δεν με ενδιέφεραν οι απόψεις αυτού του κυρίου.
Όμως , ποτέ μη λες ποτέ.
Το βιβλίο το έβαλε σε προσφορά η Κυριακάτικη Καθημερινή και σαν να με καλούσε να του δώσω μια δεύτερη ευκαιρία , αποφάσισα να ανταποκριθώ.
Εδώ βέβαια πρέπει να διευκρινίσω ότι έχω φροντίσει να απαλλαγώ από κάθε είδους οπαδισμό και προκατάληψη εδώ και χρόνια και όντως , μέσα από αυτό το νέο πρίσμα , μπόρεσα όχι μόνο να διαβάσω αυτό το βιβλίο αλλά και να το εκτιμήσω και να πληροφορηθώ και για μερικά ιστορικά γεγονότα από την άλλη πλευρά.
Το βιβλίο είναι ένας ύμνος στη μητέρα του συγγραφέα που ανυοποψίαστη από πολιτικές ιδεολογίες κι σκοπιμότητες βρέθηκε ακριβώς ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά και για να σώσει τα παιδιά της αποφάσισε να τα φυγαδεύσει στην Αμερική , κάτι που θεωρήθηκε από τους αντάρτες αδίκημα εσχάτης προδοσίας κατά του λαού και με συνοπτκές διαδικασίες βγήκε από ένα λαικό δικαστήριο η απόφαση της εκτέλεσής της.
Μέσα από αυτό το αφιέρωμα του Γκατζογιάννη στη μητέρα του , μαθαίνουμε για τις συνθήκες που επικρατούσεαν τότε στα βουνά της Ηπείρου, όπως και για τους αντάρτες αμφοτέρων των πλευρών οι οποίοι πολλές φορές από καθημερινά αθώα χωριατόπαιδα μεταβάλλονταν σε τέρατα .
Πληροφορούμαστε επίσης για το παιδομάζωμα το οποίο ακόμα και σήμερα αποτελεί ταμπού για την αριστερά και το προβάλλει ως τρόπο διάσωσης των παιδιών αυτών που φυγαδεύτηκαν στο ανατολικό μπλοκ, από τις δαγκάνες του καπιταλισμού χωρίς να γίνεται καμία αναφορά στην εξέλιξη αυτών των ανθρώπων σήμερα ( Ο Γκατζογιάννης σε αυτό το ερώτημα δίνει τη δική του απάντηση , με εκπληκτικό τρόπο στο φινάλε του βιβλίου ).
Συγκλονιστικό στοιχείο αποτελεί , ότι ο συγγραφέας , σαράντα χρονια μετά ,ψάχνει τις λεπτομέρειες και αναζητεί τους δήμιους της μάνας του. Και όταν τους βρίσκει και φτάνει στον υπέρτατο υπεύθυνο επικρατεί μέσα του η συγχώρεση.
Αυτό ακριβώς το συναίσθημα που ώθησε και μένα να διαβάσω αυτό το βιβλίο πιστεύοντας πως όπου και αν είχαμε και έχουμε τοποθετήσει τα συναισθήματά μας, δε θα πάμε ποτέ ένα βήμα πιο πέρα, αν δεν επικρατήσει η συμφιλίωση.

Παρασκευή 5 Μαΐου 2017

ΜΙΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΝΟΣ ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ


Θεωρήθηκε το αντίπαλο δέος του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Αποκλήθηκε Μαρξιστής Δεξιός .
Ειπωθηκε πως αν δεν είχε δολοφονηθεί , η Μικρασιατική καταστροφή δε θα είχε συμβεί ποτέ.
Όμως η καταγραφή της ιστορίας είναι δεδομένη και όσα "αν" και αν θέσουμε δεν πρόκειται να ξαναγραφεί με καλύτερους όρους.
Στη συγκεκριμμένη περίπτωση ,έχουμε να κάνουμε με ένα βιβλίο που γράφτηκε από έναν Ελληνοαμερικάνο , αποστασιοποιημένο από τα πάθη της δικής μας οπαδοποίησης (αφού ακόμα γράφουμε λιβανωτούς στον Ελευθέριο Βενιζέλο εκατό χρόνια μετά) και άρα αρκετά ισορροπημένο στην εξιστόρηση των γεγονότων.
Δίπλα στη βιογραφία της πολύ ενδιαφέρουσας αυτής προσωπικότητας , εκτυλίσσεται και η σύγχρονη ιστορία ιδωμένη από ένα άλλο μάτι και γραμμένη μάλιστα στα αγγλικά. Έτσι χωρίς τις προκαταλήψεις της υπο γωνίαν ανάγνωσης , παίρνουμε μία ακόμα εικόνα της εποχής εκείνης , με κεντρικό άξονα τη ζωή και τα έργα του Ίωνα Δραγούμη.
Μαζί με την πολυτάραχη ερωτική του ζωή που "πουλάει" σε όποιο βιβλίο και αν δημοσιευτεί, έχουμε και τα οικονομικά δεδομένα εκείνης της περιόδου μαζί με μία ενδελεχή ανάλυση των πολιτικών πεποιθήσεων του Δραγούμη.
Εδώ μαθαίνουμε ότι ο Δραγούμης θεωρείται προφασίστας , σε μια περίοδο όμως που ο φασισμός δεν είχε εφαρμοστεί πουθενά και θεωρείτο μια νέα αύρα στο πολιτικό τέλμα.
Το θετικό με το βιβλιο είναι ότι τελειώνοντάς το ο συγγραφέας έχει κρατήσει τόσο καλά τις αποστάσεις ώστε δεν μπορεί κανείς να αποφασίσει αν έχει τελικά συμπαθήσει τον Δραγούμη ως προσωπικότητα ή αν θα τον προσπεράσει αδιάφορα όπως τόσα πρόσωπα που απλώς κατέληξαν στη σκέψη μας , διαβάτες της ιστορίας.